Querido, mei 2015
Omdat haar ouders tijd nodig hebben om ‘alles op een rijtje’ te zetten, moet Vonkie logeren op de boerderij van haar wat stugge opa. Ze verveelt zich rot, behalve als opa verhalen vertelt over zijn eigen jeugd. Hij had zes broers: vier oudere en nog een tweeling onder zich. Buts, de broer boven hem, was zijn beste vriend en bondgenoot, met wie hij kattenkwaad uithaalde en moest opboksen tegen De Grote Drie. Maar waarom heeft opa dan al tientallen jaren geen contact meer met Buts? Vonkie is vastbesloten te achterhalen wat er in het verleden is voorgevallen, waarom Buts naar Nieuw-Zeeland vertrok en waarom ze van opa niet bij de oude molen mag komen. Samen met haar achterneef Sven gaat ze op onderzoek uit. Het moet toch lukken om achter dat familiegeheim te komen en om opa en Buts weer met elkaar te verzoenen?
De ouders van Vonkie staan op het punt te gaan scheiden. Vonkie wordt zolang bij opa gedumpt. Van een afstand lukt het haar natuurlijk niet om haar ouders bij elkaar te houden. Bij opa lijkt ze meer succes te hebben. Hij vertelt die verhalen over vroeger, aanvankelijk anekdotes over hoe Buts en hij hun oudere broers voor de gek hielden, maar later mondjesmaat ook meer over dat Buts hem verraden heeft. Het wordt Vonkie’s missie om haar koppige opa te verzoenen met een schijnbaar even koppige broer. En daarin gaat ze ver. Heel ver. Zo ver dat de lezer soms denkt: kind, laat het los, bemoei je er verder niet mee, dit komt nooit meer goed. En dat het dan op het laatst ineens patsboem wel goed komt, dat is helaas op het ongeloofwaardige af.
Spijkerzwijgen is prachtig verteld, het broeit, het borrelt, het gist, de dialogen zijn schitterend en de sfeer rondom de afgelegen boerderij is al even mooi beschreven. Laat dat maar aan Simon van der Geest over. Net als in het bekroonde Spinder (2012) wordt er langzaam een familiegeheim onthuld, al is Spinder een stuk subtieler dan Spijkerzwijgen. Beide boeken lijken op elkaar, al is het maar vanwege het thema. Eerlijk is eerlijk: Spinder was beter. Maar als je dit vorige boek vergeet, is Spijkerzwijgen toch ook een knap stukje werk; een boek om met plezier te lezen, al is het maar omdat Vonkies opa zo mooi kan vertellen over het opgroeien tussen zes broers.
Spijkerzwijgen is geschikt voor lezers vanaf tien jaar.