3sterLeopold, november 2018

Het is 1933. Hitler wordt verkozen tot bondskanselier, Duitsland verandert in een dictatuur. Klaus Mann, zoon van Nobelprijswinnaar Thomas Mann, werkt aan zijn oeuvre als schrijver en publiceert intussen artikelen in kranten en tijdschriften, waarin hij het Nazi-regime bekritiseert. Al snel lukt het niet meer om in Duitsland te publiceren. Klaus gaat in ballingschap in Parijs wonen, waar hij probeert een antifascistisch literair tijdschrift op te zetten, met bijdragen van andere bannelingen. Hij probeert ook zijn vader over te halen om mee te werken, maar verzwijgt dat Die Sammlung politiek getint is. Thomas Mann weigert namelijk om zijn afkeer tegen de Nazi’s uit te spreken, omdat hij bang is dat zijn werk dan niet meer gepubliceerd zal worden.

Over de moeizame relatie tussen Klaus Mann en zijn vader, schreef Rindert Kromhout eerder in Een Mann (2016). Ook in En ik was zijn held gaat het over de zoon die nooit helemaal uit de schaduw van zijn vader tevoorschijn kwam, maar het conflict is nu wat subtieler gebracht. Klaus hunkert nog altijd naar de erkenning en goedkeuring van zijn vader, maar hij is tegelijk teleurgesteld dat zijn vader zo opportunistisch is om voor zijn nieuwste roman te kiezen en te laf is om in het openbaar Hitler en de Nazi’s te veroordelen. Oom Heinrich Mann neemt wel risico’s, zus Erika verzet zich met haar cabaretgroep, maar Thomas blijft rustig in Zurich doorschrijven aan zijn roman. Intussen worden er in Duitsland boeken verbrand en probeert Klaus wanhopig om zijn draai te vinden, zowel op literair als op persoonlijk gebied.

En ik was zijn held is gebaseerd op feiten. De lezer weet wat de familie Mann niet eens kan vermoeden – dat 1933 slechts het begin is van een heleboel ellende – en dat geeft dit boek een extra lading mee. ‘Kunst moet wakker schudden,’ stelt Heinrich Mann vast. Het tijdschrift van Klaus Mann heeft de oorlog niet tegen kunnen houden, maar wellicht heeft het mensen aan het denken gezet.
Denken doe je tijdens het lezen van En ik was zijn held ook. Het boek schudt je wat minder door elkaar dan zijn voorganger deed, maar het laat je wel heel erg verlangen naar een derde boek over Klaus en de familie Mann. Wat heerlijk dat er zulke mooie historische boeken voor jongeren worden geschreven én uitgegeven!
En ik was zijn held is een roman om ademloos te lezen. Vijftien jaar en ouder.

Top