3sterLemniscaat, juni 2014

Woelie brengt zijn dagen thuis door, in het vervuilde huis waar hij samen met zijn vader Joe woont. Joe drijft een slechtlopende telefoonwinkel – en organiseert illegale pokeravonden, Woelies moeder is opgenomen in een psychiatrische instelling. Woelie zelf durft overdag de deur niet uit, spijbelt van school en brengt zijn dagen door met dvd’s van Rail Away en met gluren naar de overbuurvrouw, terwijl hij masturbeert.
Dit verandert wanneer blijkt dat Joe terminaal ziek is. Joe besluit zijn zoon op eigen benen te zetten en gaat samen met hem de treinreizen maken die Woelie tientallen keren op dvd bekeek. Eerst gaan ze naar Amsterdam, dan naar Brussel en tenslotte naar Bonn en Keulen. Tijdens de reizen leert Woelie afscheid te nemen. Ten eerste natuurlijk van zijn vader, maar daarnaast ook van zijn angsten, neuroses en eenzaamheid.
Maanden later schrijft Woelie in een notitieboek over die bijzondere laatste weken met Joe, met zijn vader die nu niet meer leeft.

‘Woelie, mijn Woelietje, mijn liedje,’ zingt Woelies moeder. Voor haar zal Woelie eeuwig een kleine jongen blijven, terwijl ze zelf degene is die verzorging nodig heeft.
Woelie moet voor zichzelf leren zorgen. Hij heeft nooit écht contact met zijn vader gehad en weet tijdens die laatste weken ook niet precies hoe dat moet. Andersom blijkt hetzelfde. Vader en zoon draaien om elkaar heen, maar tussen de regels door voelt de lezer hoe ze, ondanks hun onvermogen, toch steeds toenadering zoeken.
Dat subtiele, wat niet gezegd wordt, is het (zeer) sterke punt van Joe & ik. Op andere fronten is het boek te nadrukkelijk, op het irritante af. Het is Woelie die zijn verhaal vertelt, en daar de lezer aan het begin van elk hoofdstuk tot vervelens toe aan herinnert. Woelie wil zijn verhaal afmaken, maar begint telkens opnieuw en vertelt dat ook elke keer opnieuw. Waarom is er voor deze kunstgreep gekozen? Het voelt nogal geforceerd aan.

Toch is Joe & ik een knap geschreven boek over afscheid nemen en over de liefde tussen een vader met een mislukt leven, en een zoon die dreigt dezelfde weg in te slaan. Wie zich niet stoort aan alle metaforen, leest een ontroerend verhaal over een jongen met wie het uiteindelijk goed zal komen, al is dat pas nadat je het boek hebt dichtgeslagen.
Geschikt voor vijftien jaar en ouder.

 

Top