met medewerking van Pip Barnard
Lemniscaat, september 2018
Mortlake bij Londen, 1950. Davey is lid van een zeeverkennersgroep. Binnenkort staat hem een groot avontuur te wachten: samen met zijn beste vriend Brian en met acht andere seascouts zal hij met een Whaler (een walvisvaarderssloep) de Theems afroeien en dan bij Dover het Kanaal oversteken naar Calais. Hij verheugt zich ontzettend op deze reis. Maar de reis gaat voor Davey niet door: vlak voor de Wangle III zal vertrekken, wordt hij ziek. Een andere jongen neemt zijn plaats in.
Op zondag 20 augustus zal de sloep met de tien seascouts weer terugkeren. Davey wacht op hen bij het clubhuis, maar de boot komt niet binnen. Eerst wordt gedacht dat de sloep vanwege het slechte weer een dag later uit Calais vertrokken is, maar ook de volgende avond komt de Wangle niet. En de dag daarna ook niet. Het hele stadje Mortlake zit in spanning: iedereen is wel familie of vriend van een van de vermiste bemanningsleden. Er wordt alarm geslagen en er start een grote zoekactie. Zonder resultaat. Pas op 14 september komt er bericht dat er twee lichamen zijn aangespoeld op Texel in Nederland. Daarna worden er nog vier lichamen gevonden bij andere Waddeneilanden. De teruggevonden scouts krijgen uiteindelijk een gemeenschappelijk graf op Texel.
Het verhaal in Het Kompas is waar gebeurd, al zal de auteur over Daveys aandeel wel wat gefantaseerd hebben. Het is goed invoelbaar hoe de jongen in de war raakte, nadat hij zich realiseerde dat hij zelf aan de dood ontsnapt is. Bovendien moet hij verder zien te leven met de wetenschap dat zijn vrienden van de seascouts verdronken zijn.
In het tweede deel van Het kompas vertelt Joyce Pool over de speurtocht rondom het verhaal over de verdwenen seascouts. Ze bezocht verschillende plaatsen in Nederland, Engeland, Frankrijk en Duitsland, sprak er met mensen, zocht in archieven en bezocht de plaatsen waar de scouts geweest waren, of waar hun lichamen aanspoelden. Dit deel van het boek is royaal geïllustreerd met oude en recente foto’s, krantenberichten, documenten en briefjes.
Resultaat is een fascinerend boek over een mysterie dat nooit helemaal opgelost is. Niemand zal ooit weten wat er precies met de Wangle III gebeurd is. Het kompas is een mooi verzorgd boek, een soort monument voor de tien jongemannen die bijna zeventig jaar geleden verdronken. Een indrukwekkend stukje geschiedenis voor dertien jaar en ouder.